Symbole Triduum Paschalnego
Samo Triduum jest pamiątką Ostatniej Wieczerzy Chrystusa i Jego uczniów. Jego liczna symbolika odnosi się do Dni Męki Pańskiej. Nic w tych dniach nie jest przypadkowe i zarazem mieści się w nich wszystko, co dotyczy tajemnicy zbawienia. Począwszy od ciszy, jak zalega w te dni w kościele, do słupków korzenia chrzanu w koszyku ze święconką. Nieprzypadkowy jest także czas, w którym przeżywamy Święta Wielkiej Nocy. Cały Wielki Tydzień rozpoczyna symbol przesilenia, nowego życia – pierwsza wiosenna pełnia księżyca poprzedzająca początek Wielkich Dni, a Triduum, zamykające czterdziestodniowy czas Wielkiego Postu - otwarcia na to, co nowe.
REKLAMA
Męka Pańska
Rozpoczynające się Wieczerzą Mszy Pańskiej wielkoczwartkowe wspomnienie wydarzeń, podczas których Chrystus ustanowił dwa sakramenty – Eucharystię (Ciało i Krew) i kapłaństwo jest początkiem ciszy, jaka towarzyszy wiernym podczas przeżywania Triduum. Po uroczystym hymnie Chwała na wysokości Bogu, po wybrzmiewających głośno dzwonach, wszystko milknie, aż do Wigilii Paschalnej. Milkną wówczas dzwony i dzwonki kościelne, a zamiast nich wybrzmiewa dźwięk kołatek symbolizujących, wraz z ową ciszą zdradę Judasza. Pusty ołtarz w tym dniu z kolei unaocznia upokorzenie i odarcie Chrystusa z szat.
Zapewne wielu z nas Wielkoczwartkową liturgię kojarzy z obmywaniem nóg przez celebransa – czy to ministrantom, czy wiernym. Jest ten gest symbolem uniżenia Jezusa i wyrazem prawdziwej, oddanej miłości. Ponadto symbolem modlitwy Jezusa w Ogrójcu jest ustawiony w Ciemnicy – wyniesiony z tabernakulum – Najświętszy Sakrament. Pozostałe puste wówczas otwarte Tabernakulum ma wzmacniać poczucie zamknięcia Chrystusa oczekującego na wyrok.
Śmierć
Cisza jest także najważniejszym symbolem Wielkiego Piątku. Nie śpiewa się wówczas pieśni, nie gra i nie używa dzwonków, ma to uświadomić wiernym cierpienie Chrystusa i na nie skierować ich myśli. Wszystko to, bo Chrystus umarł na krzyżu. Także przyciemnione tego dnia światła symbolizują śmierć i smutek, jaki po niej przychodzi. Grób Pański w tym dniu jest symbolem nadziei zmartwychwstania.
Pascha Zmartwychwstania
Milczenie i cisza trwają aż do Wielkiej Soboty, kiedy wierni wyczekują zmartwychwstania Jezusa złożonego w grobie. Jest też Wielka Sobota pełna symboliki. Począwszy od ognia, którym rozpoczyna się Wigilia Paschalna, symbolizującego światłość i jasność, jakimi jest dla wiernych Chrystus, przez świece odpalane od Paschału w ciemnej świątyni, od których rozchodzi się światło będące symbolem zmartwychwstania. Do wbijanych w Paschał gwoździ, co kapłan czyni na świadectwo ran zadanych Chrystusowi przy ukrzyżowaniu – z tym symbolem gwoździ można spotkać się także w święconce (o czym dalej).
Symbolika Wielkiej Soboty łączy się nieodmiennie ze Święconym, które – poprzez złożone w nich pokarmy, zieleń i żółć ozdabiających je kwiatów - samo będące wyrazem nowego życia, przepełnione jest symbolami.
Zaczynając od jajka, którego nie powinno zabraknąć, jako symbolu odradzającego się życia i Baranka złożonego na ołtarzu zbawienia człowieka. W koszykach wiernych, którzy przychodzą do kościoła poświecić pokarmy spożywane w niedzielne śniadanie Wielkanocne powinny znaleźć się także sól, jako symbol oczyszczenia i pieprz wyrażający gorycz ziół. Ponadto wspomnianym już ważnym symbolem, nieodmiennie kojarzącym się ze Świętem Zmartwychwstania Pańskiego powinien być korzeń chrzanu stanowiący wyraz Męki Pańskiej, a pokrojony w słupki - gwoździe, jakimi przybito Chrystusa do krzyża. Ponadto jest i chleb, przecież to ciało Chrystusa, które On złożył w ofierze, choć w święconym koszyku chleb jest symbolem obfitości i pomyślności. Podobnie kojarzone są wędliny i babka wielkanocna, które wkładane są do święconki jako symbol dobrobytu. W koszykach niektórych wiernych można znaleźć także twaróg symbolizujący jedność i zgodność, za które Chrystus oddał przecież życie. Jest zatem cała święconka symbolem odradzającego się życia, które miłością zwyciężyło ludzką niegodziwość.
Kończąca Wigilię Paschalną procesja rezurekcyjna jest wieńczącym Wielkie Dni symbolem radości. Poprzez wyjście z kościoła wyraża się głoszenie tej nowiny całemu światu. Procesję otwiera Chrystus, w królewskich szatach, unoszący dłoń na znak błogosławieństwa, w drugiej trzymając chorągiew triumfu.
Wszystkie symbole paschalne pomagają nam wejść w tajemnicę odrodzenia życia.Warto jednak jeszcze zwrócić uwagę na symbolikę kolorów, jakie towarzyszą Wielkim Dniom. Znika poprzedzający je fiolet, symbol żałoby i pokuty. A pojawiają się kolory miłości i nadziei. To czwartkowa biel, symbolizująca wielkopostne oczyszczenie, piątkowa czerwień – jako wyraz miłości i zwycięstwa i ponownie sobotnia biel – symbol światła, zwycięstwa życia.
Rozpoczynające się Wieczerzą Mszy Pańskiej wielkoczwartkowe wspomnienie wydarzeń, podczas których Chrystus ustanowił dwa sakramenty – Eucharystię (Ciało i Krew) i kapłaństwo jest początkiem ciszy, jaka towarzyszy wiernym podczas przeżywania Triduum. Po uroczystym hymnie Chwała na wysokości Bogu, po wybrzmiewających głośno dzwonach, wszystko milknie, aż do Wigilii Paschalnej. Milkną wówczas dzwony i dzwonki kościelne, a zamiast nich wybrzmiewa dźwięk kołatek symbolizujących, wraz z ową ciszą zdradę Judasza. Pusty ołtarz w tym dniu z kolei unaocznia upokorzenie i odarcie Chrystusa z szat.
Zapewne wielu z nas Wielkoczwartkową liturgię kojarzy z obmywaniem nóg przez celebransa – czy to ministrantom, czy wiernym. Jest ten gest symbolem uniżenia Jezusa i wyrazem prawdziwej, oddanej miłości. Ponadto symbolem modlitwy Jezusa w Ogrójcu jest ustawiony w Ciemnicy – wyniesiony z tabernakulum – Najświętszy Sakrament. Pozostałe puste wówczas otwarte Tabernakulum ma wzmacniać poczucie zamknięcia Chrystusa oczekującego na wyrok.
Śmierć
Cisza jest także najważniejszym symbolem Wielkiego Piątku. Nie śpiewa się wówczas pieśni, nie gra i nie używa dzwonków, ma to uświadomić wiernym cierpienie Chrystusa i na nie skierować ich myśli. Wszystko to, bo Chrystus umarł na krzyżu. Także przyciemnione tego dnia światła symbolizują śmierć i smutek, jaki po niej przychodzi. Grób Pański w tym dniu jest symbolem nadziei zmartwychwstania.
Pascha Zmartwychwstania
Milczenie i cisza trwają aż do Wielkiej Soboty, kiedy wierni wyczekują zmartwychwstania Jezusa złożonego w grobie. Jest też Wielka Sobota pełna symboliki. Począwszy od ognia, którym rozpoczyna się Wigilia Paschalna, symbolizującego światłość i jasność, jakimi jest dla wiernych Chrystus, przez świece odpalane od Paschału w ciemnej świątyni, od których rozchodzi się światło będące symbolem zmartwychwstania. Do wbijanych w Paschał gwoździ, co kapłan czyni na świadectwo ran zadanych Chrystusowi przy ukrzyżowaniu – z tym symbolem gwoździ można spotkać się także w święconce (o czym dalej).
Symbolika Wielkiej Soboty łączy się nieodmiennie ze Święconym, które – poprzez złożone w nich pokarmy, zieleń i żółć ozdabiających je kwiatów - samo będące wyrazem nowego życia, przepełnione jest symbolami.
Zaczynając od jajka, którego nie powinno zabraknąć, jako symbolu odradzającego się życia i Baranka złożonego na ołtarzu zbawienia człowieka. W koszykach wiernych, którzy przychodzą do kościoła poświecić pokarmy spożywane w niedzielne śniadanie Wielkanocne powinny znaleźć się także sól, jako symbol oczyszczenia i pieprz wyrażający gorycz ziół. Ponadto wspomnianym już ważnym symbolem, nieodmiennie kojarzącym się ze Świętem Zmartwychwstania Pańskiego powinien być korzeń chrzanu stanowiący wyraz Męki Pańskiej, a pokrojony w słupki - gwoździe, jakimi przybito Chrystusa do krzyża. Ponadto jest i chleb, przecież to ciało Chrystusa, które On złożył w ofierze, choć w święconym koszyku chleb jest symbolem obfitości i pomyślności. Podobnie kojarzone są wędliny i babka wielkanocna, które wkładane są do święconki jako symbol dobrobytu. W koszykach niektórych wiernych można znaleźć także twaróg symbolizujący jedność i zgodność, za które Chrystus oddał przecież życie. Jest zatem cała święconka symbolem odradzającego się życia, które miłością zwyciężyło ludzką niegodziwość.
Kończąca Wigilię Paschalną procesja rezurekcyjna jest wieńczącym Wielkie Dni symbolem radości. Poprzez wyjście z kościoła wyraża się głoszenie tej nowiny całemu światu. Procesję otwiera Chrystus, w królewskich szatach, unoszący dłoń na znak błogosławieństwa, w drugiej trzymając chorągiew triumfu.
Wszystkie symbole paschalne pomagają nam wejść w tajemnicę odrodzenia życia.Warto jednak jeszcze zwrócić uwagę na symbolikę kolorów, jakie towarzyszą Wielkim Dniom. Znika poprzedzający je fiolet, symbol żałoby i pokuty. A pojawiają się kolory miłości i nadziei. To czwartkowa biel, symbolizująca wielkopostne oczyszczenie, piątkowa czerwień – jako wyraz miłości i zwycięstwa i ponownie sobotnia biel – symbol światła, zwycięstwa życia.
PRZECZYTAJ JESZCZE